Cmentarz Ewangelicko - Augsburski w Warszawie

Warszawski cmentarz Ewangelicko - Augsburski założony został w 1792 roku . Jest to jeden
z pierwszych cmentarzy na terenie Polski zaprojektowany przez architekta .

Architektem tym był Szymon Bogumił Zug ( 1733-1807) , który zaprojektował również pomieszczenia administracyjne , a całość prac wykonał charytatywnie .

We wstępnej fazie realizacji projektu cmentarz ogrodzono i wzniesiono murowane katakumby , które

istniały do 1851 roku . Władze warszawskiego zboru życzliwie traktowały innowierców , pozwalając na ich pochówek na terenie cmentarza .

Część powiększającego się cmentarza oddano gminie muzułmańskiej , część przeznaczono na
pochówki  prawosławne .

Niefortunne położenie cmentarza wystawiło go na zawieruchy wojenne . 

W czasie powstania kościuszkowskiego 1794 roku znajdowało się tu stanowisko piechoty otoczone artylerią - zniszczeniu uległy budynki administracyjne i ogrodzenie .

W czasie powstania listopadowego znowu ulokowano tu stanowisko artylerii , wybijając w murze strzelnice .

W roku 1861 cmentarz stał się miejscem patriotycznej manifestacji , związanej z samobójczą

śmiercią podpułkownika wojsk carskich ,urodzonego w Kurlandii Jana Peuckera , który zastrzelił się na  Zamku  Warszawskim , odmawiając strzelania do manifestujących  mieszkańców Warszawy . 

Była to demonstracja spowodowana rozwiązaniem Towarzystwa Rolniczego , organizacji  skupiającej ziemian Królestwa Polskiego , zajmującej się szeroko rozumianą  polityką rolną .

Na skutek samobójstwa Peuckera wojsko wycofane zostało do koszar co pozwoliło na uniknięcie ofiar 

Następnego dnia jednak , manifestantów ostrzelano i  na Placu Zamkowym zginęło 100 osób

a 200 zostało rannych .

Grób Peuckera ludność Warszawy udekorowała naręczami kwiatów , co skłoniło  gubernatora generała Fiodora Paniutina do wydania dekretu , aby na terenie Warszawy udział w ceremonii pogrzebowej ograniczyć tylko do członków rodziny zmarłego . Pamięć Peuckera uczczono wybiciem pamiątkowego medalu  z napisem : Za cnotliwy czyn .

We wrześniu 1939 roku znowu na teren cmentarza zawitała artyleria , a w czasie Powstania 

Warszawskiego miały tu miejsce krwawe walki .

Zniszczeniu i uszkodzeniu  uległo prawie 60%  cennych pomników i grobowców .

Wraz z budynkiem kancelarii spłonęły księgi i archiwum cmentarne, co uniemożliwiło zlokalizowanie miejsc pochówku wielu wybitnych i zasłużonych osobistości. Kartoteki cmentarne trzeba było odtworzyć na podstawie spisu z natury. Od momentu powstania cmentarza pogrzebano na nim ponad 100 tysięcy osób

Po wojnie zniszczenia odbudowano , cmentarz znalazł się w rejestrze zabytków .Obecnie zajmuje

powierzchnię  7, 5 hektara .

Miejsce ostatniego spoczynku znaleźli tu między innymi: 

Szymon Bogumił Zug, Jan Chrystian Schuch i Jan Chrystian Kamsetzer - architekci, Piotr Tepper, bankier i finansista, Samuel Bogumił Linde, autor pierwszego Słownika języka polskiego, Michał Szubert, twórca Ogrodu Botanicznego w Warszawie, malarze Zygmunt Vogel i Wojciech Gerson, muzycy Wilhelm Troszel, Gustaw Frieman i Karol August Freyer, przemysłowcy Emil i Jan Wedlowie, Ludwik Krzywicki - socjolog, biskup Juliusz Bursche, prof. Stanisław Lorentz, dyrektor Muzeum Narodowego, niestrudzony orędownik odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie oraz liczne grono wybitnych osobistości ze świata nauki, przemysłu i kultury .